Yaz ishali uyarısı: “Tatiliniz yaz ishali ile zehir olmasın”
Kişinin günlük dışkılama sayısının bir anda artması ve dışkının su şeklinde ya da sulu olması ile gelişen duruma ishal denildiğini belirten VM Medical Park Samsun Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği’nden Uzm. Dr. Şule Turan Akyol, yaz tatilinin zehir olmaması için çocuklu ailelere uyarılarda bulundu.
Günde 3 kez sulu dışkı varsa ishal akla gelmeli
Çocukta ishal bulgusu olduğundan şüphelenilmesi için en az 3 kez sulu dışkı yapıyor olması gerektiğini işaret eden Uzm. Dr. Şule Turan Akyol, “İshal genellikle kısa süreli ve aniden başlar. Su, sodyum, karbonat ve potasyum gibi elektrolitlerin vücuttan hızla kaybolmasına neden olabilir, durum ciddileştiğinde tehlike oluşturur. Vücut susuz kalır ve elektrolitler dengesizleşir. İshal her yaşta görülebildiği gibi, hijyenin tam olarak sağlanamadığı kalabalık ortamlarda ise salgınlara da yol açabilir” diye konuştu.
Doğru tedavi yapılmazsa can kaybı olabilir
Yaz döneminde sıkça rastladığımız yaz ishalinin havuz ve deniz suyunun yutulması, gıdaların kirli suyla yıkanması ya da sıcakta bekleyip bozulan gıdalar sebebiyle görüldüğünün altını çizen Uzm. Dr. Şule Turan Akyol, “Özellikle küçük çocuklarda görülen yaz ishalleri, doğru tedavi yapılmadığında can kaybına bile neden olabiliyor. 6-12 ay arasında en sık olmak üzere 0- 5 yaş arası çocuklarda görülen yaz ishali mutlaka kontrol altına alınmalı. Dünya Sağlık Örgütü, ishali 24 saatte üçten fazla sulu dışkılama veya sadece anne sütü ile beslenen bebeklerde her zamankinden daha sık ve sulu dışkılama olarak tanımlıyor. İshalin yanı sıra ateş, kusma, bulantı, karın ağrısı, halsizlik görülüyor. Çocuklardaki yaz ishali genellikle 3-7 gün içerisinde son buluyor” bilgisini verdi.
Sıvı desteği çok önemli
Yaz ishalinde sıvı desteğine dikkat çeken Uzm. Dr. Akyol, şöyle devam etti:
“Öncelikle kaybedilen sıvı ve elektrolitlerin takviyesi için ağızdan ve gerekli durumlarda damardan sıvı tedavisi gerekiyor. Özellikle kusması da olan hastalarda ağızdan verilen sıvı kaybı karşılanamayacağı için mutlaka damardan sıvı vermek çok önemlidir. Mikrobik ishallerde dışkı incelemesi sonuçlarına göre bakteriyel nedenler düşünülüyorsa, uygun antibiyotik tedavisi yapılır. Genelde viral enfeksiyonlarda sıvı replasmanı, mide koruyucu ilaçlar, bağırsak florasını düzelten uygun probiyotiğin kullanımı yeterli olmaktadır.”
İshal diyeti uygulanmalı
İshal sürecinde ağır ve yağlı yiyecekler yenmemesi, yine bağırsak hareketlerini arttıran gıdalardan kaçınılması gerektiğini işaret eden Uzm. Dr. Akyol, “En önemlisi, kesinlikle çocuklarda ishal diyeti uygulanmalıdır. Öğünlerde ayran, pirinç suyu, havuç suyu, çorbalar tercih edilebilir. Mutlaka pirinç, patates, beyaz peynir, yoğurt, ekmek, mercimek, tarhana çorbası, haşlanmış et, tavuk, balık, haşlanmış yumurta gibi enerjiden zengin, protein de içeren, posasız, yumuşak besinler verilmeli” ifadelerini kullandı.
Yaz ishalinden koruyacak öneriler
Yaz ishaline karşı alınabilecek tedbirler hakkında da önerilerde bulunan Uzm. Dr. Akyol, “Çocuklarımız mutlaka temiz sıvı tüketilmeli. Tüketilecek gıdalar taze olmalı. Gıdaların son kullanma tarihi geçmemiş olmalı. Pastörize olmamış süt ve süt ürünleri tüketilmemeli. Meyve ve sebzeler temiz suyla iyice yıkanmış olmalı. Sık el yıkama ve kişisel hijyen kurallarına dikkat edilmeli. İshalli kişilerle aynı tuvalet kullanılmamalı veya kullanılacaksa hastadan sonra tuvalet dezenfekte edilmeli. Tatillerde havuz ve deniz kullanımı sık olduğu dönemlerde probiyotik kullanılmalı” şeklinde konuştu.